05 Հունիսի 2023 - 12:05

Հայաստանի Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանի՝ հունիսի 4-ին Հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցի ժամանակ՝ մի շարք ոլորտներում հարցերի էությունը հերթական անգամ խեղաթյուրելու, թյուրըմբռնում առաջացնելով թե՛ միջազգային հանրության, թե՛ հայ հասարակության շրջանում, Հայաստանի ստանձնած պարտավորություններից խուսափելու փորձերը անընդունելի են:

Ինչպես հայտնում է Armenia.Az-ը, այս մասին ասված է Ադրբեջանի ԱԳՆ հայտարարության մեջ։

«Նախ, այն պահանջի հետ կապված, թե ինչի հիման վրա պետք է իրականացվի սահմանազատման գործընթացը, մենք նշում ենք, որ, ինչպես Պրահայի հանդիպման, այնպես էլ Սոչիի հանդիպման ժամանակ արված հայտարարությունների համաձայն, սահմանազատումը պետք է իրականացվի՝ տարածքային ամբողջականության և ինքնիշխանության փոխադարձ ճանաչման հիման վրա։ Սովորաբար, այս հայտարարություններում հղումներ են արվում ՄԱԿ-ի կանոնադրությանը և Ալմա-Աթայի հռչակագրին՝ վերոհիշյալ սկզբունքների համատեքստում: Հայկական կողմը քաջատեղյակ է, որ այս և մյուս հանդիպումներում որևէ քարտեզի հիման վրա սահմանազատման շուրջ պայմանավորվածություն ձեռք չի բերվել։

Միջազգային պրակտիկայի համաձայն, ի տարբերություն Հայաստանի, սահմանազատման գործընթացը, որը մինչ այժմ Ադրբեջանը իրականացրել է իր որոշ հարևանների հետ, իրականացվել է ոչ թե հատուկ ընտրված քարտեզի, այլ իրավական բոլոր փաստաթղթերի վերլուծության և դիտարկման հիման վրա։ Հնարավոր է այս պրակտիկան կիրառվի նաև Հայաստանի նկատմամբ։ Կոնկրետ այս դեպքում հայկական կողմին ավելի ձեռնտու կլիներ սկսել սահմանազատման աշխատանքները, քան պնդել 1975 թվականի քարտեզին կոնկրետ հղում անելը։ Չպետք է մոռանալ, որ 2020 թվականի Հայրենական պատերազմից հետո, Հայաստանի հետ սահմանների սահմանազատման մասին մեր երկրի ոչ մի առաջարկի ժամանակ հենց Հայաստանը երկար ժամանակ չի պատասխանել։

Հայաստանը, որը շուրջ 30 տարի օկուպացման տակ է է պահել ադրբեջանական տարածքները, մինչ այժմ օկուպացրել է 8 ադրբեջանական գյուղ, որոնք, չնայած ձեռք բերված գրավոր և բանավոր պայմանավորվածություններին, տարբեր պատրվակներով իրենց ուժերն ամբողջությամբ չեն դուրս բերել ադրբեջանական տարածքից, դանդաղեցրել են 8 գյուղերի վերադարձը Ադրբեջանին, ինչպես նաև շարունակվող ռազմական սադրանքները, Ադրբեջանին Հայաստանի դեմ ագրեսիայի մեջ մեղադրելը լիովին անհիմն է։

Բոլորը լավ հիշում են, թե ինչպես է Արմեն Գրիգորյանը, ով անցյալ տարվա սեպտեմբերին, հակառակ եռակողմ հայտարարության դրույթներին, հայտարարել, որ հայկական զինված ուժերը դուրս են բերվելու Ադրբեջանի տարածքից, այս հայտարարությամբ հաստատել է, որ նրանք շարունակում են ագրեսիայի ակտը. Ադրբեջանի դեմ: Այս համատեքստում խաղաղ գործընթացին հավատարիմ լինելու Հայաստանի պոպուլիստական հայտարարությունը ոչ մի տրամաբանություն չունի։

Արմեն Գրիգորյանը հարցազրույցի ժամանակ հայտարարել է, որ իբր Ադրբեջանը խոստացել է ազատ արձակել 10 ձերբակալված հայերի, իրականում հայկական կողմն անտեսել է միջազգային մարդասիրական իրավունքը և հումանիզմի սկզբունքները, ինչպես նաև հայ ռազմագերիների անվերապահ անհապաղ վերադարձի նկատմամբ վստահություն հաստատելու միջոցները, մասնավորապես, սահմանը մոլորված 10-ից ավելի հայ զինծառայողների, հանգեցրել են նրան, որ Հայաստանը ցանկություն է դրսևորում թաքցնել իր գործողությունները՝ չպատասխանելով փոխադարձաբար։

Հայկական կողմը, հակառակ եռակողմ հայտարարության 9-րդ կետի, դեռևս չի վերականգնել տրանսպորտային կապը Ադրբեջանի Հանրապետության արևմտյան շրջանների և Նախչըվանի Ինքնավար Հանրապետության միջև, տարբեր պատրվակներով երկարացրել է գործընթացը նոր տրանսպորտի կառուցումն ապահովելու փոխարեն։ Նախչըվանի Ինքնավար Հանրապետությունը և Ադրբեջանի արևմտյան շրջանները կապող հաղորդակցությունները քաղաքական բանավեճի համար ճանապարհ են բացում, ինչը Հայաստանի կողմից այդ գործընթացին խոչընդոտելու վառ օրինակ է։

Անհեթեթ է հաստատել, որ Լաչինի ճանապարհը փակ է հայ պաշտոնյայի համար, ով չի կարող հանդուրժել այն փաստը, որ ցերեկային ժամերին տասնյակ հայ բնակիչներ ազատորեն հատել են Լաչինի սահմանային անցակետի սահմանը երկու ուղղություններով՝ համապատասխան ընթացակարգերով։ Միևնույն ժամանակ, հայ բնակիչների վերաինտեգրման հարցում միջամտության անհապաղ դադարեցումը ցուցիչ կլինի նրա, որ Հայաստանը խոսքով և գործով հարգում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունն ու ինքնիշխանությունը։

Տարածաշրջանում խաղաղ գործընթացն առաջ տանելու փոխարեն, հայ պաշտոնյայի հայտարարությունը, թե նրա երկիրը սպառազինության նոր դարաշրջան է մտել, ցույց է տալիս, որ այս երկիրը դեռ պատմության դասեր չի քաղել:

Հայկական կողմին, որը, սխալ մեկնաբանելով ձեռք բերված պայմանավորվածությունները և ցանկանալով խուսափել ստանձնած պարտավորություններից, հիշեցնում ենք, որ այդ ապակառուցողական գործունեությունը ոչ միայն չի ծառայում տարածաշրջանում խաղաղության վերականգնմանը, այլև առաջին հերթին ուղղված է Հայաստանի դեմ»,- ասված է հայտարարության մեջ։

ARMENIA.AZ