Ադրբեջանը թույլ չի տա կլիմայական օրակարգն օգտագործել աշխարհաքաղաքական նպատակներով

17 0Հոկտեմբերի 2024 - 09:08

Ադրբեջանի նախագահի օգնական Հիքմեթ Հաջիևը հոդված է գրել Newsweek ամսագրի համար՝ նվիրված COP29-ի առաջիկա գագաթնաժողովին, որը տեղի կունենա Բաքվում։

Armenia.Az-ը ներկայացնում է հատվածներ այդ հոդվածից.

«Մեկ ամսից Ադրբեջանը կհյուրընկալի COP29-ը՝ կլիմայի ամենամյա գլոբալ գագաթնաժողովը, լավատեսության զգացումով, որ կլիմայի ֆինանսավորման վերաբերյալ խոշոր միջազգային համաձայնագիրը հասանելիության սահմաններում է: Այս համատեքստում Ադրբեջանը հանդես է եկել «COP զինադադարի» կոչով։ Գաղափարը ոգեշնչված է Օլիմպիական զինադադարի հնագույն սկզբունքով և իրենից ներկայացնում է խնդրանք բոլոր երկրներին` ժամանակավորապես դադարեցնել հակամարտությունները, մինչ բանակցություններ են ընթանում մեր ընդհանուր մոլորակի կլիմայական ճգնաժամը լուծելու համար: Ոմանք սա կարող են չափազանց հավակնոտ համարել։ Միգուցե։ Բայց եթե Բաքվում COP29-ի անցկացումը հնարավոր եղավ հրադադարի շնորհիվ, որին քչերն էին հավատում, ապա չփորձելը սխալ կլիներ:

Այս COP-ում խաղաղության ու կլիմայի հարցերը անքակտելիորեն փոխկապված են, քանի որ հենց խաղաղությունն է, որ մեզ իրավունք տվեց հյուրընկալելու գագաթնաժողովը: Դեռ անցյալ տարեվերջին ընդունող երկիրը որոշված չէր։ Ռոտացիայի կարգով պետք է լիներ Արևելյան Եվրոպայի երկրներից մեկը, բայց մի երկիր հրապարակավ հայտարարեց, որ վետո է դնելու ԵՄ ցանկացած անդամի հայտի վրա, մի խումբ երկրներ էլ խոստացան վետո դնել Ռուսաստանի վրա, իսկ Հայաստանը՝ մեր հարևանը, որը 30 տարի վերահսկողության տակ է պահել մեր տարածքները, սպառնաց արգելափակել Ադրբեջանի հայտը։

Այս իրավիճակը հաջողվեց լուծել մեր երկրների միջև երկկողմ խաղաղ բանակցությունների շնորհիվ։ Այս բանակցությունների արդյունքում ձեռք է բերվել պատմական համաձայնագիր ձերբակալվածների փոխանակման վերաբերյալ, ինչպես նաև պայմանավորվածություն. Հայաստանը համաձայնեց աջակցել COP-ը հյուրընկալելու Ադրբեջանի հայտին, իսկ Ադրբեջանն իր հերթին աջակցեց Հայաստանի՝ COP-ի Արևելյան Եվրոպայի խմբի բյուրոյին անդամակցելու հայտին։ Այս ամենը՝ հանուն բարի կամքի: Դեկտեմբերի 7-ին Ադրբեջանի նախագահի աշխատակազմի և Հայաստանի վարչապետի գրասենյակի կողմից հրապարակված համատեղ հայտարարությունը դարձավ պատմական և դրեց մեր երկրների միջպետական հարաբերությունների հիմնարար սկզբունքները։

Ադրբեջանցիները և նրանք, ովքեր հետևում են Հարավային Կովկասի իրադարձություններին, գիտեն, որ կան մի քանի «Հայաստաններ» պաշտոնական իշխանություն, քաղաքական ընդդիմություն և հայկական սփյուռք: Ընդդիմության մեջ կան բազմաթիվ ռազմական առաջնորդներ, ովքեր ձգտել և մասնակցել են 1990-ականների առաջին պատերազմին, իսկ այսօր կրկին կոչ են անում նոր հակամարտություն սկսել: Հայկական Սփյուռքը, որն ունի զգալի ֆինանսական ռեսուրսներ, ներառում է շատերին, ովքեր իդեալականացված հայացքներ ունեն իրենց նախնիների մասին և դրսևորում են անհաշտ էթնիկ ատելություն ադրբեջանցիների և մեր պետության նկատմամբ։ Այս տարբեր «Հայաստանները» երբեմն համագործակցում են, երբեմն էլ կոնֆլիկտ անում իրար հետ»։

ARMENIA.AZ