Ադրբեջանի լուրերը՝ հայերեն





© 2010-2019, Armenia.Az - All rights reserved

Փակել



  • Ադրբեջանցի ակադեմիկոս Յագուբ Մահմուդովը բացահայտել է Ղարաբաղի պատմությունից իրական փաստեր
    ՂԱՐԱԲԱՂ

      11 Օգոստոսի 2020 - 15:53

      Նախագահ Իլհամ Ալիևի նախաձեռնությամբ, կոչերով և հանձնարարականներով վերջին տարիներին ԱԳԱԱ-ի Պատմության ինստիտուտում հրապարակվել են այնպիսի հիմնավոր հետազոտություններ, ինչպեսին են՝ «Ղարաբաղ. իրական պատմություն, փաստեր, փաստաթղթեր», «Նախչըվան. պատմություն և հուշարձաններ», «Իրավանի խանություն. ռուսական նվաճումներ և հայերի վերաբնակեցումը Հյուսիսային Ադրբեջանի հողերում», «Իրական պատմություն և հնարովի «Մեծ Հայաստան»-ի մասին», լույս են տեսել ու թարգմանվել աշխարհի տարբեր լեզուներով և արտասահմանում տարածվել են ցեղասպանության ակտի պատմության վերաբերյալ աշխատանքներ, բրոշյուրներ, փաստագրական ֆիլմեր։ Ապացուցված է, որ հայերը չեն հանդիսանում Հարավային Կովկասի բնիկ էթնոս և XIX դարում ցարական Ռուսաստանի կողմից վերաբնակեցվել են Ադրբեջանում։

      Ինչպես փոխանցում է Armenia.Az-ը՝ վկայակոչելով ԱզերԹաջին, այդ մասին հայտնել է՝ Ադրբեջանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի Պատմության ինստիտուտի տնօրեն, ակադեմիկոս Յագուբ Մահմուդովը։

      Նա նշել է, որ Ղարաբաղը հանդիսանում է աշխարհի հնամենի բնակավայրերից մեկը, և Ադրբեջանի այդ մարզի Ազըխի քարանձավում անցկացված հետազոտությունները ապացուցել են, որ այդ մարզը հանդիսանում է աշխարհի հնամենի բնակավայրերից մեկը։ Ղարաբաղը՝ Ադրբեջանի հնամենի բնակավայրերից մեկն է։ Այդ մարզի անվանումը ծագել է ադրբեջանական «ղարա» և «բաղ» խոսքերից, նշանակում է «սև այգի», այսինքն «մեծ այգի» «խիտ այգի», «թավախիտ այգի», «հաճելի այգի», ունի նաև այլ նշանակություն։ Որպես պատմական շրջան, աշխարհագրական տարածք պատմության մեջ միշտ եղել է նրա լեռները, հարթավայրերը ընդգրկող «Ղարաբաղ» հասկացողությունը, իսկ «Լեռնային Ղարաբաղ» հասկացողությունը գոյություն չի ունեցել։

      Այլ խոսքով, «Լեռնային Ղարաբաղ» անվանումը Ղարաբաղի մի մասին ավելի ուշ տրվել է անջատողական նկատառումով։ Անդրկովկասի մարզային կոմիտեի նախագահ Սուրեն Շադունցը՝ 1922 թվականին գրել է, որ «Լեռնային Ղարաբաղ» տերմինը հնարվել է դաշնակների կողմից։ Դրանով ХХ դարի սկզբին դրվել է հնարովի ղարաբաղյան խնդրի հիմքը։

      Ալբանական պետության գոյության ժամանակաշրջանում՝ Ադրբեջանի Ղարաբաղի լեռնային մասը ի պատիվ այնտեղ ապրող սաքային թուրքերի՝ սկսել են անվանել Էրսակ։ Ինչպես երևում է, Էրսակ տեղանունը կապված է հին թուրքական ցեղերի՝ սակերի հետ։ Էրսակը ծագում է «էր» և «սակ» բառերից, որոնք հին թուրքական լեզվով նշանակում է «խիզախ սակ», կամ «սակ մարտիկ», «խիզախ սակ», կամ «տղամարդ սակ»։ Հայ կեղծարարները աղավաղելով և յուրացնելով «Էրսակ» տերմինը՝ այն ներկայացնում են, որպես «Արցախ»։

      XIX դարի սկզբին Հյուսիսային Ադրբեջանի մյու մարզերի հետ միասին, Ղարաբաղի հայերի զանգվածային վերաբնակեցումը ավարտել է լուսավորչական կրոնն ընդունած տեղի ալբանական բնակչության հայկականացումը։

      1978 թվականին եկվոր ղարաբաղյան հայերը տոնել են գաջարական Իրանից իրենց Ղարաբաղ վերաբնակվելու 150 ամյակը և դրա հետ կապված Աղդերեի շրջանի Մարգուշավան գյուղում (այժմ Շիխարխ ավան) կառուցել են հուշարձան։ 1988 թվականին հայկական անջատողական-ահաբեկչական խմբերը «պատմական ճշմարտությունը ոչնչացնելու» նպատակով քանդել են այդ հուշարձանը, որը ապացուցում է, որ հայերը հանդիսանում են Ղարաբաղ եկվոր էթնոս։

      XVII-XVIII դարերում Ղարաբաղի լեռնային մասում կազմավորվել են հինգ ալբանական քրիստոնեական մելիքություններ՝ Խաչին, Չիլաբորդ, Գյուլիստան, Վարանդա և Դիզաղ։ Բացառությամբ Խաչինի, Ղարաբաղում մնացած չորս մելիքությունները և ցեղերը, որոնց դրանք պատկանել են՝ չեն եղել բուն Ղարաբաղից, եղել են Ադրբեջանի մյուս մարզերից՝ Գյոյչաից, Զանգեզուրից, Շիրվանից, ինչպես նաև Լոռիի մարզից եկածներ։ Ընդ որում այդ մելիքները եղել են ոչ թե հայեր, այլ եղել են նախկին ալբանա-թուրքական դինաստիաների ժառանգորդներ։ Պյոտր առաջինին գրած նամակում Ղարաբաղի լեռնային մասի քրիստոնեական մասը պնդել են, որ նրանք ոչ թե հայեր, այլ ալբանցիներ են։ Եկատիրինա երկրորդին գրած նամակում նրանք հայտարարել են, որ նրանք ալբանցիներ են, պատկանում են Արշակի հետնորդներին։

      Ի դեպ այդ նամակները հայ գիտնականների կողմից կեղծվել են՝ «ալբանական թուրքեր» ֆրազան «մուսուլման ալբանցիներ», իսկ «Արշակի դինատստիան» «հայկական ցեղավարներ» ֆրազաներով փոխարինմամբ:

      Հետևաբար Ադրբեջանի նկատմամբ հայ ազգայնամոլների տարածքային հավակնությունները արդարացնելու համար՝ այդ մելիքությունները, որպես «հայկական պետականության» շարունակություն ներկայացնելը արմատապես սխալ է, ավելի ճիշտ հանդիսանում է ակնհայտ կեղծիք։

      Փանահաբադ-Շուշա քաղաքը՝ XVIII դարում Ղարաբաղի խանության մայրաքաղաքը կազմավորվել է, որպես տիպիկ ադրբեջանական քաղաք և ողջ ժամանակաշրջանի ընթացքում պահապանել է իր պատմական տեսքը, քանի դեռ 1992 թվականին չէր օկուպացվել հայ բարբարոսների կողմից։ Փանահաբադ-Շուշայում եղել է երեք դարբաս։ Այդ բոլոր երքը բացվում էին հնամենի ադրբեջանական շրջանների կողմը և կոչվում էին՝ Գաջարական դարբաս, Իրավանյան դարբաս, Աղօղլանյան դարբաս։ Քաղաքի բոլոր թաղամասերի անունները նույնպես ցուցադրում են ադրբեջանական ժողովրդին պատկանելիությունը։ Չուխուր, Գուրդլար, Ջուլֆալար, Սեյիդլի, Գույուլար և այլն։

      «Հայ ագրեսորները ավերում և հայկականացնում են օկուպացված Ղարաբաղում հինավուրց ադրբեջանական հուշարձանները , ինչպես իրենց ժամանակին արել են ադրբեջանական հողերում՝ Իրավանի խանության, Զանգեզուրի տարածքներում և մյուս վայրերում։

      Ժամանակակից բարբարոսները մոռանում են, որ եթե ղարաբաղյան կծիկը չհանգուցալուծվի խաղաղ ճանապարհով, ապա Ուզեիր Հաջիբեյլիի, Խանի դուստր Նաթավանի, Բյուլբյուլի գնդակոծված արձանները՝ Շուշա-Ղարաբաղ կվերադարձնի ագրեսորին հաղթանակած ադրբեջանաական ժողովուրդը։ Այդ օրը կգա»,- նշել է Յագուբ Մահմուդովը։

      ARMENIA.AZ





    Վերջին լուրեր

      Ալի Նաղիևը՝ Ղարաբաղյան առաջին պատերազմում անհայտ կորածների ճակատագրի մասին


      28 Մարտի 2024

      «Հրապարակ». Փաշինյանի կողմնակիցները վախի մեջ են


      28 Մարտի 2024

      Տոկաև. Միջին միջանցքը ապահովում է Ասիայի և Եվրոպայի միջև մատակարարումների անվտանգությունը


      28 Մարտի 2024

      ԱԵԳԽ. Եվրախորհրդարանը պետք է վերջ տա Ադրբեջանի նկատմամբ երկակի չափանիշներին


      28 Մարտի 2024

      Այխան Հաջիզադեն՝ Ռասմուսենի խմբի զեկույցի մասին


      28 Մարտի 2024

      «Ֆրանսիայի ներկայությունը Հարավային Կովկասում զուտ հետախուզական տվյալների հավաքագրում է». Զախարովա


      28 Մարտի 2024

      Հիքմեթ Հաջիևը՝ ՆԱՏՕ-ի նախկին գլխավոր քարտուղարի մասին. նա մոռացել է իր զեկույցում նշել վճարված գումարի մասին


      28 Մարտի 2024

      Մոսկվան Երևանին ու Բաքվին առավելագույն զսպվածության կոչ է անում. Զախարովա


      28 Մարտի 2024

      Նիկ Մեդիչ. COP29-ը հնարավորություն է արագացնելու կանաչ անցումը ամբողջ աշխարհում


      27 Մարտի 2024

      Խոջալիում հիմնվում է Շեհիդների ծառուղի


      27 Մարտի 2024

      Սիմոնյանը Գազախի չորս գյուղերի մասին. Սա Ադրբեջան է


      27 Մարտի 2024

      Մոդեստ Կոլերով. Հայաստանն այլևս չի հետաքրքրում Ռուսաստանին


      27 Մարտի 2024

      Իլհամ Ալիևը հաստատել է Հիփոթեքային հիմնադրամի կանոնադրության փոփոխությունները


      27 Մարտի 2024

      Քանի՞ զբոսաշրջիկներ են ընդունել Ադրբեջանի ազգային զբոսայգիերը տոնական օրերին


      27 Մարտի 2024

      Այսպես է ՆԳՆ-ն մաքրում Խանքենդին հայկական զենքից


      27 Մարտի 2024

      Նահատակի հրաժեշտի արարողություն է անցկացվում, ում աճյունը հայտնաբերվել է Խոջալիում


      27 Մարտի 2024

      Ե՞րբ է սկսվելու Խոջալուի վերաբնակեցման առաջին փուլը


      27 Մարտի 2024

      Ադրբեջանն ու Մոլդովան ընդլայնում են համագործակցությունը մաքսային ոլորտում


      27 Մարտի 2024

      Էկվադորի նախագահը շնորհավորել է Իլհամ Ալիևին


      27 Մարտի 2024

      Ադրբեջանի ՊՆ-ն հայտարարել է քաղաքացիներին գերժամկետ զինծառայության ընդունելու մասին. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ


      27 Մարտի 2024

      Գուբադլիում զինամթերք են գտել


      27 Մարտի 2024

      Ադրբեջանը Ժնևում ներկայացվել է որպես COP29-ը հյուրընկալող երկիր


      27 Մարտի 2024

      ԱՀ ԱԳՆ. ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի հայտարարությունները կողմնակալ բնույթ են կրում


      27 Մարտի 2024

      Պետքարտուղարությունը կրկին խոսել է Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության մասին


      27 Մարտի 2024

      Նախարար. Ադրբեջանը շարունակում է մնալ հանածո վառելիքի համաեվրոպական մատակարար


      27 Մարտի 2024

      Ֆարիդ Շաֆիև. ԵՄ-ն հանդես է գալիս օկուպանտի կողմից


      27 Մարտի 2024

      Վերածնվող Ֆիզուլիի. ևս 35 ընտանիք մեկնել է հայրենի հողեր


      27 Մարտի 2024

      ANAMA-ն զեկուցել է ականազերծման աշխատանքների ընթացքի մասին


      27 Մարտի 2024

      Ղարաբաղում Հայաստանի զինված ուժերի հենակետ է հայտնաբերվել. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ


      27 Մարտի 2024

      Փաշինյանը՝ ՔՊ-ականներին. Մենք կվերադարձնենք ադրբեջանական գյուղերը


      26 Մարտի 2024

      Մեքսիկական թերթերից մեկը հոդված է հրապարակել Ադրբեջանում առկա ականների խնդրի մասին


      26 Մարտի 2024

      Ադրբեջանի մամուլի խորհուրդը Սոլովյովին մեղադրել է սադրանքի մեջ


      26 Մարտի 2024

      Ադրբեջանում լայնաշերտ շարժական ինտերնետի ամսական թրաֆիկը մեկ անձի համար հասնում է 2,3 ԳԲ-ի


      26 Մարտի 2024

      Վրաստանի վարչապետ. Հուսով եմ՝ Բաքվի և Երևանի միջև բանակցությունները դրական արդյունք կտան


      26 Մարտի 2024

      ՊԱԾ օպերացիան. ձերբակալվել է Ադրբեջանի տարածքում ահաբեկչություններ նախապատրաստելու մեջ կասկածվողը


      25 Մարտի 2024

      Ադրբեջանական բանակի զինծառայողն ինքնասպան է եղել


      25 Մարտի 2024

      Սահիբա Գաֆարովա. Ադրբեջանի համար մեծ պատիվ է ընդունել COP-29-ը


      25 Մարտի 2024

      «ԱՀ և ՀՀ խորհրդարանների հանդիպումները օգտակար մեխանիզմ կլինեն կառուցողական քննարկումների համար»


      25 Մարտի 2024

      Նախագահ Իլհամ Ալիևը զանգահարել է Վլադիմիր Պուտինին


      25 Մարտի 2024

      Ադրբեջանցի զինվորականները Պակիստանում մասնակցել են շքերթի


      25 Մարտի 2024

      Բայրամովը՝ Լավրովին. Ադրբեջանը դատապարտում է ահաբեկչության բոլոր ձևերն ու դրսևորումները


      25 Մարտի 2024

      ՊԱՆ. Ադրբեջանից Ուկրաինա ռազմական արտադրանքի առաքման մասին տեղեկատվությունը կեղծ է


      25 Մարտի 2024

      Փարիզում քննարկվել է Ադրբեջանի և ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի միջև համագործակցության զարգացումը


      23 Մարտի 2024

      Ժնևում տեղի է ունեցել Ադրբեջանի և Հայաստանի խորհրդարանների նախագահների երկկողմ հանդիպումը


      23 Մարտի 2024

      Արևմտյան Ադրբեջանի համայնքը կոչ է արել Եվրամիությանը և ԱՄՆ-ին վերջ տալ երկակի ստանդարտներին


      23 Մարտի 2024

      Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն դատապարտել է Մոսկվայում տեղի ունեցած զինված հարձակումը


      23 Մարտի 2024

      Իլհամ Ալիևը ցավակցություն է հայտնել Վլադիմիր Պուտինին ՌԴ-ում տեղի ունեցած ահաբեկչության կապակցությամբ


      23 Մարտի 2024

      Մեկնարկել է Սահիբա Գաֆարովայի այցը Շվեյցարիա


      23 Մարտի 2024

      Սահիբա Գաֆարովան և Ալեն Սիմոնյանը հանդիպում կանցկացնեն Ժնևում


      22 Մարտի 2024

      Փաշինյանը մեկնում է Մոսկվա ԵՏՀ գագաթնաժողովին


      22 Մարտի 2024

    Վերջին լուրեր