Ադրբեջանի լուրերը՝ հայերեն
© 2010-2019, Armenia.Az - All rights reserved
Փակել
11 Օգոստոսի 2020 - 15:53
Նախագահ Իլհամ Ալիևի նախաձեռնությամբ, կոչերով և հանձնարարականներով վերջին տարիներին ԱԳԱԱ-ի Պատմության ինստիտուտում հրապարակվել են այնպիսի հիմնավոր հետազոտություններ, ինչպեսին են՝ «Ղարաբաղ. իրական պատմություն, փաստեր, փաստաթղթեր», «Նախչըվան. պատմություն և հուշարձաններ», «Իրավանի խանություն. ռուսական նվաճումներ և հայերի վերաբնակեցումը Հյուսիսային Ադրբեջանի հողերում», «Իրական պատմություն և հնարովի «Մեծ Հայաստան»-ի մասին», լույս են տեսել ու թարգմանվել աշխարհի տարբեր լեզուներով և արտասահմանում տարածվել են ցեղասպանության ակտի պատմության վերաբերյալ աշխատանքներ, բրոշյուրներ, փաստագրական ֆիլմեր։ Ապացուցված է, որ հայերը չեն հանդիսանում Հարավային Կովկասի բնիկ էթնոս և XIX դարում ցարական Ռուսաստանի կողմից վերաբնակեցվել են Ադրբեջանում։
Ինչպես փոխանցում է Armenia.Az-ը՝ վկայակոչելով ԱզերԹաջին, այդ մասին հայտնել է՝ Ադրբեջանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի Պատմության ինստիտուտի տնօրեն, ակադեմիկոս Յագուբ Մահմուդովը։
Նա նշել է, որ Ղարաբաղը հանդիսանում է աշխարհի հնամենի բնակավայրերից մեկը, և Ադրբեջանի այդ մարզի Ազըխի քարանձավում անցկացված հետազոտությունները ապացուցել են, որ այդ մարզը հանդիսանում է աշխարհի հնամենի բնակավայրերից մեկը։ Ղարաբաղը՝ Ադրբեջանի հնամենի բնակավայրերից մեկն է։ Այդ մարզի անվանումը ծագել է ադրբեջանական «ղարա» և «բաղ» խոսքերից, նշանակում է «սև այգի», այսինքն «մեծ այգի» «խիտ այգի», «թավախիտ այգի», «հաճելի այգի», ունի նաև այլ նշանակություն։ Որպես պատմական շրջան, աշխարհագրական տարածք պատմության մեջ միշտ եղել է նրա լեռները, հարթավայրերը ընդգրկող «Ղարաբաղ» հասկացողությունը, իսկ «Լեռնային Ղարաբաղ» հասկացողությունը գոյություն չի ունեցել։
Այլ խոսքով, «Լեռնային Ղարաբաղ» անվանումը Ղարաբաղի մի մասին ավելի ուշ տրվել է անջատողական նկատառումով։ Անդրկովկասի մարզային կոմիտեի նախագահ Սուրեն Շադունցը՝ 1922 թվականին գրել է, որ «Լեռնային Ղարաբաղ» տերմինը հնարվել է դաշնակների կողմից։ Դրանով ХХ դարի սկզբին դրվել է հնարովի ղարաբաղյան խնդրի հիմքը։
Ալբանական պետության գոյության ժամանակաշրջանում՝ Ադրբեջանի Ղարաբաղի լեռնային մասը ի պատիվ այնտեղ ապրող սաքային թուրքերի՝ սկսել են անվանել Էրսակ։ Ինչպես երևում է, Էրսակ տեղանունը կապված է հին թուրքական ցեղերի՝ սակերի հետ։ Էրսակը ծագում է «էր» և «սակ» բառերից, որոնք հին թուրքական լեզվով նշանակում է «խիզախ սակ», կամ «սակ մարտիկ», «խիզախ սակ», կամ «տղամարդ սակ»։ Հայ կեղծարարները աղավաղելով և յուրացնելով «Էրսակ» տերմինը՝ այն ներկայացնում են, որպես «Արցախ»։
XIX դարի սկզբին Հյուսիսային Ադրբեջանի մյու մարզերի հետ միասին, Ղարաբաղի հայերի զանգվածային վերաբնակեցումը ավարտել է լուսավորչական կրոնն ընդունած տեղի ալբանական բնակչության հայկականացումը։
1978 թվականին եկվոր ղարաբաղյան հայերը տոնել են գաջարական Իրանից իրենց Ղարաբաղ վերաբնակվելու 150 ամյակը և դրա հետ կապված Աղդերեի շրջանի Մարգուշավան գյուղում (այժմ Շիխարխ ավան) կառուցել են հուշարձան։ 1988 թվականին հայկական անջատողական-ահաբեկչական խմբերը «պատմական ճշմարտությունը ոչնչացնելու» նպատակով քանդել են այդ հուշարձանը, որը ապացուցում է, որ հայերը հանդիսանում են Ղարաբաղ եկվոր էթնոս։
XVII-XVIII դարերում Ղարաբաղի լեռնային մասում կազմավորվել են հինգ ալբանական քրիստոնեական մելիքություններ՝ Խաչին, Չիլաբորդ, Գյուլիստան, Վարանդա և Դիզաղ։ Բացառությամբ Խաչինի, Ղարաբաղում մնացած չորս մելիքությունները և ցեղերը, որոնց դրանք պատկանել են՝ չեն եղել բուն Ղարաբաղից, եղել են Ադրբեջանի մյուս մարզերից՝ Գյոյչաից, Զանգեզուրից, Շիրվանից, ինչպես նաև Լոռիի մարզից եկածներ։ Ընդ որում այդ մելիքները եղել են ոչ թե հայեր, այլ եղել են նախկին ալբանա-թուրքական դինաստիաների ժառանգորդներ։ Պյոտր առաջինին գրած նամակում Ղարաբաղի լեռնային մասի քրիստոնեական մասը պնդել են, որ նրանք ոչ թե հայեր, այլ ալբանցիներ են։ Եկատիրինա երկրորդին գրած նամակում նրանք հայտարարել են, որ նրանք ալբանցիներ են, պատկանում են Արշակի հետնորդներին։
Ի դեպ այդ նամակները հայ գիտնականների կողմից կեղծվել են՝ «ալբանական թուրքեր» ֆրազան «մուսուլման ալբանցիներ», իսկ «Արշակի դինատստիան» «հայկական ցեղավարներ» ֆրազաներով փոխարինմամբ:
Հետևաբար Ադրբեջանի նկատմամբ հայ ազգայնամոլների տարածքային հավակնությունները արդարացնելու համար՝ այդ մելիքությունները, որպես «հայկական պետականության» շարունակություն ներկայացնելը արմատապես սխալ է, ավելի ճիշտ հանդիսանում է ակնհայտ կեղծիք։
Փանահաբադ-Շուշա քաղաքը՝ XVIII դարում Ղարաբաղի խանության մայրաքաղաքը կազմավորվել է, որպես տիպիկ ադրբեջանական քաղաք և ողջ ժամանակաշրջանի ընթացքում պահապանել է իր պատմական տեսքը, քանի դեռ 1992 թվականին չէր օկուպացվել հայ բարբարոսների կողմից։ Փանահաբադ-Շուշայում եղել է երեք դարբաս։ Այդ բոլոր երքը բացվում էին հնամենի ադրբեջանական շրջանների կողմը և կոչվում էին՝ Գաջարական դարբաս, Իրավանյան դարբաս, Աղօղլանյան դարբաս։ Քաղաքի բոլոր թաղամասերի անունները նույնպես ցուցադրում են ադրբեջանական ժողովրդին պատկանելիությունը։ Չուխուր, Գուրդլար, Ջուլֆալար, Սեյիդլի, Գույուլար և այլն։
«Հայ ագրեսորները ավերում և հայկականացնում են օկուպացված Ղարաբաղում հինավուրց ադրբեջանական հուշարձանները , ինչպես իրենց ժամանակին արել են ադրբեջանական հողերում՝ Իրավանի խանության, Զանգեզուրի տարածքներում և մյուս վայրերում։
Ժամանակակից բարբարոսները մոռանում են, որ եթե ղարաբաղյան կծիկը չհանգուցալուծվի խաղաղ ճանապարհով, ապա Ուզեիր Հաջիբեյլիի, Խանի դուստր Նաթավանի, Բյուլբյուլի գնդակոծված արձանները՝ Շուշա-Ղարաբաղ կվերադարձնի ագրեսորին հաղթանակած ադրբեջանաական ժողովուրդը։ Այդ օրը կգա»,- նշել է Յագուբ Մահմուդովը։
ARMENIA.AZ
Ե՞րբ է սկսվելու Խոջալուի վերաբնակեցման առաջին փուլը
27 Մարտի 2024
Ղարաբաղում Հայաստանի զինված ուժերի հենակետ է հայտնաբերվել. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
27 Մարտի 2024
Պետքարտուղարությունը կրկին խոսել է Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության մասին
27 Մարտի 2024
Խանքենդիի մաքրման աշխատանքները շարունակվում են
21 Մարտի 2024
Ադրբեջանը ընդհարվում է ականազերծման հսկայական խնդրի հետ՝ արևմտյան փոքր օգնության դեպքում
21 Մարտի 2024
Հաքան Ֆիդան. Ադրբեջանը առանցքային տեղ է գրավում տարածաշրջանում
15 Մարտի 2024
Ալի Նաղիևը՝ Ղարաբաղյան առաջին պատերազմում անհայտ կորածների ճակատագրի մասին
28 Մարտի 2024
«Հրապարակ». Փաշինյանի կողմնակիցները վախի մեջ են
28 Մարտի 2024
Տոկաև. Միջին միջանցքը ապահովում է Ասիայի և Եվրոպայի միջև մատակարարումների անվտանգությունը
28 Մարտի 2024
ԱԵԳԽ. Եվրախորհրդարանը պետք է վերջ տա Ադրբեջանի նկատմամբ երկակի չափանիշներին
28 Մարտի 2024
Այխան Հաջիզադեն՝ Ռասմուսենի խմբի զեկույցի մասին
28 Մարտի 2024
«Ֆրանսիայի ներկայությունը Հարավային Կովկասում զուտ հետախուզական տվյալների հավաքագրում է». Զախարովա
28 Մարտի 2024
Հիքմեթ Հաջիևը՝ ՆԱՏՕ-ի նախկին գլխավոր քարտուղարի մասին. նա մոռացել է իր զեկույցում նշել վճարված գումարի մասին
28 Մարտի 2024
Մոսկվան Երևանին ու Բաքվին առավելագույն զսպվածության կոչ է անում. Զախարովա
28 Մարտի 2024
Նիկ Մեդիչ. COP29-ը հնարավորություն է արագացնելու կանաչ անցումը ամբողջ աշխարհում
27 Մարտի 2024
Խոջալիում հիմնվում է Շեհիդների ծառուղի
27 Մարտի 2024
Սիմոնյանը Գազախի չորս գյուղերի մասին. Սա Ադրբեջան է
27 Մարտի 2024
Մոդեստ Կոլերով. Հայաստանն այլևս չի հետաքրքրում Ռուսաստանին
27 Մարտի 2024
Իլհամ Ալիևը հաստատել է Հիփոթեքային հիմնադրամի կանոնադրության փոփոխությունները
27 Մարտի 2024
Քանի՞ զբոսաշրջիկներ են ընդունել Ադրբեջանի ազգային զբոսայգիերը տոնական օրերին
27 Մարտի 2024
Այսպես է ՆԳՆ-ն մաքրում Խանքենդին հայկական զենքից
27 Մարտի 2024
Նահատակի հրաժեշտի արարողություն է անցկացվում, ում աճյունը հայտնաբերվել է Խոջալիում
27 Մարտի 2024
Ե՞րբ է սկսվելու Խոջալուի վերաբնակեցման առաջին փուլը
27 Մարտի 2024
Ադրբեջանն ու Մոլդովան ընդլայնում են համագործակցությունը մաքսային ոլորտում
27 Մարտի 2024
Էկվադորի նախագահը շնորհավորել է Իլհամ Ալիևին
27 Մարտի 2024
Ադրբեջանի ՊՆ-ն հայտարարել է քաղաքացիներին գերժամկետ զինծառայության ընդունելու մասին. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
27 Մարտի 2024
Գուբադլիում զինամթերք են գտել
27 Մարտի 2024
Ադրբեջանը Ժնևում ներկայացվել է որպես COP29-ը հյուրընկալող երկիր
27 Մարտի 2024
ԱՀ ԱԳՆ. ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի հայտարարությունները կողմնակալ բնույթ են կրում
27 Մարտի 2024
Պետքարտուղարությունը կրկին խոսել է Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության մասին
27 Մարտի 2024
Նախարար. Ադրբեջանը շարունակում է մնալ հանածո վառելիքի համաեվրոպական մատակարար
27 Մարտի 2024
Ֆարիդ Շաֆիև. ԵՄ-ն հանդես է գալիս օկուպանտի կողմից
27 Մարտի 2024
Վերածնվող Ֆիզուլիի. ևս 35 ընտանիք մեկնել է հայրենի հողեր
27 Մարտի 2024
ANAMA-ն զեկուցել է ականազերծման աշխատանքների ընթացքի մասին
27 Մարտի 2024
Ղարաբաղում Հայաստանի զինված ուժերի հենակետ է հայտնաբերվել. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
27 Մարտի 2024
Փաշինյանը՝ ՔՊ-ականներին. Մենք կվերադարձնենք ադրբեջանական գյուղերը
26 Մարտի 2024
Մեքսիկական թերթերից մեկը հոդված է հրապարակել Ադրբեջանում առկա ականների խնդրի մասին
26 Մարտի 2024
Ադրբեջանի մամուլի խորհուրդը Սոլովյովին մեղադրել է սադրանքի մեջ
26 Մարտի 2024
Ադրբեջանում լայնաշերտ շարժական ինտերնետի ամսական թրաֆիկը մեկ անձի համար հասնում է 2,3 ԳԲ-ի
26 Մարտի 2024
Վրաստանի վարչապետ. Հուսով եմ՝ Բաքվի և Երևանի միջև բանակցությունները դրական արդյունք կտան
26 Մարտի 2024
ՊԱԾ օպերացիան. ձերբակալվել է Ադրբեջանի տարածքում ահաբեկչություններ նախապատրաստելու մեջ կասկածվողը
25 Մարտի 2024
Ադրբեջանական բանակի զինծառայողն ինքնասպան է եղել
25 Մարտի 2024
Սահիբա Գաֆարովա. Ադրբեջանի համար մեծ պատիվ է ընդունել COP-29-ը
25 Մարտի 2024
«ԱՀ և ՀՀ խորհրդարանների հանդիպումները օգտակար մեխանիզմ կլինեն կառուցողական քննարկումների համար»
25 Մարտի 2024
Նախագահ Իլհամ Ալիևը զանգահարել է Վլադիմիր Պուտինին
25 Մարտի 2024
Ադրբեջանցի զինվորականները Պակիստանում մասնակցել են շքերթի
25 Մարտի 2024
Բայրամովը՝ Լավրովին. Ադրբեջանը դատապարտում է ահաբեկչության բոլոր ձևերն ու դրսևորումները
25 Մարտի 2024
ՊԱՆ. Ադրբեջանից Ուկրաինա ռազմական արտադրանքի առաքման մասին տեղեկատվությունը կեղծ է
25 Մարտի 2024
Փարիզում քննարկվել է Ադրբեջանի և ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի միջև համագործակցության զարգացումը
23 Մարտի 2024
Ժնևում տեղի է ունեցել Ադրբեջանի և Հայաստանի խորհրդարանների նախագահների երկկողմ հանդիպումը
23 Մարտի 2024
Արևմտյան Ադրբեջանի համայնքը կոչ է արել Եվրամիությանը և ԱՄՆ-ին վերջ տալ երկակի ստանդարտներին
23 Մարտի 2024
Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն դատապարտել է Մոսկվայում տեղի ունեցած զինված հարձակումը
23 Մարտի 2024
Իլհամ Ալիևը ցավակցություն է հայտնել Վլադիմիր Պուտինին ՌԴ-ում տեղի ունեցած ահաբեկչության կապակցությամբ
23 Մարտի 2024
Մեկնարկել է Սահիբա Գաֆարովայի այցը Շվեյցարիա
23 Մարտի 2024
Սահիբա Գաֆարովան և Ալեն Սիմոնյանը հանդիպում կանցկացնեն Ժնևում
22 Մարտի 2024
Փաշինյանը մեկնում է Մոսկվա ԵՏՀ գագաթնաժողովին
22 Մարտի 2024