Ալիև. Հայաստանը պետք է տեղեկացնի Ադրբեջանին սպանված ադրբեջանցիների զանգվածային գերեզմանների մասին

09 0Հոկտեմբերի 2025 - 15:34

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը ուղերձ է հղել «Ջանքերի համախմբում և համագործակցության ընդլայնում՝ հանուն անհետ կորած անձանց հետ կապված հարցերի լուծման» թեմայով միջազգային համաժողովի մասնակիցներին։

AzerTAC-ի փոխանցմամբ՝ ուղերձում ասվում է.

«Անհետ կորածների հարցը աշխարհը մտահոգող ամենակարևոր համամարդկային խնդիրներից մեկն է: Տարիների ընթացքում այս խնդիրը ոչ միայն չի կորցրել իր արդիականությունը, այլ ընդհակառակը, ավելի սուր բնույթ է ստացել: ՄԱԿ-ի տվյալներով՝ վերջին քսան տարիների ընթացքում անհետ կորած անձանց թվի ամենաբարձր աճը գրանցվել է 2024 թվականին, երբ հակամարտության գոտիներում անհետ կորել է մոտ 57 000 մարդ: Սրանք զինված հակամարտությունների ժամանակ միջազգային իրավունքի նորմերի անտեսման ողբերգական հետևանքներն են:

Պատերազմի հետևանքով առաջացած մարդասիրական ողբերգություններից մեկն էլ, որը սկսվեց Հայաստանի կողմից Ադրբեջանի դեմ ագրեսիայով և տևեց ավելի քան 30 տարի, մինչև 4000 ադրբեջանցու, այդ թվում՝ երեխաների, կանանց և տարեցների անհետացումն է: Մեր հողերի ազատագրումից հետո այս տարածքներում հայտնաբերվել է 29 զանգվածային գերեզման:

Ղարաբաղյան պատերազմում անհետ կորածների ճակատագրերի պարզումը միշտ եղել է մեր ամենակարևոր խնդիրներից մեկը: Ադրբեջանի Հանրապետության ռազմագերիների, պատանդների և անհետ կորած քաղաքացիների հարցերով պետական հանձնաժողովը գործում է 1993 թվականից: Մինչ օրս նույնականացվել է 187 անձի ինքնությունը, որոնք անհետ կորել են պատերազմի ընթացքում։

2025 թվականի օգոստոսի 8-ին Վաշինգտոնում ԱՄՆ նախագահի մասնակցությամբ Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև համատեղ հռչակագրի ստորագրումը և խաղաղության համաձայնագրի նախաստորագրումը, բացի պատմական կարևոր իրադարձություն լինելուց, նաև նոր հնարավորություններ է ստեղծում Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում տևական խաղաղություն և կայունություն ապահովելու համար։ Խաղաղության համաձայնագրում հատուկ հոդվածի ներառումը՝ հակամարտության ընթացքում անհետ կորած անձանց վերաբերյալ, ցույց է տալիս, թե որքան մեծ նշանակություն ենք տալիս այս հարցին։ Ինչպես ամրագրված է համաձայնագրում, այդ անձանց ճակատագրերի պարզումը կողմերի միջև հաշտեցման և վստահության մթնոլորտի ձևավորման կարևոր միջոց է։ Այս առումով, հայկական կողմը պետք է տեղեկացնի ադրբեջանական կողմին իրենց կողմից սպանված ադրբեջանցիների այլ զանգվածային թաղման վայրերի մասին։

Ադրբեջանի պետությունը մեծ ջանքեր է գործադրում միջազգային հանրության ուշադրությունը անհետ կորած անձանց խնդրին գրավելու համար։ Սա երրորդ անգամն է, որ մեր երկիրը անցկացնում է անհետ կորած անձանց թեմային նվիրված միջազգային միջոցառում։ 2002 թվականից ի վեր Ադրբեջանը ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի բանաձևեր է առաջարկում անհետ կորած անձանց վերաբերյալ՝ կոչ անելով պետություններին և միջազգային կազմակերպություններին ձեռնարկել անհրաժեշտ միջոցներ այս ուղղությամբ։ Կարծում եմ, որ ՄԱԿ-ը պետք է ավելի ուժեղացնի իր ջանքերը այս ոլորտում»։

ARMENIA.AZ