Ադրբեջանի լուրերը՝ հայերեն
© 2010-2019, Armenia.Az - All rights reserved
Փակել
09 Դեկտեմբերի 2019 - 17:27
Մի շաբաթ առաջ, ադրբեջանական մամուլի ներկայացուցիչների հետ շփման ժամանակ ես ասել էի այն մասին, որ Կրեմլը ևս մեկ գաղափարախոսական հարված է նախապատրաստում, որի բովանդակության մասին դեռևս չեմ կարող խոսել։ Այդ ժամանակ լրագրողներից շատ քչերը նշանակություն տվեցին իմ խոսքերին, դրանք ընդունելով, որպես իմ խոսքի բանավեճային ձև։ Սակայն անցավ շատ կարճ ժամանակ և խոստումը կատարվեց։
Դեկտեմբերի 5-ին ռուսական մամուլում հրապարակվել է՝ ԽՍՀՄ Պետական անվտանգության նախարարին առընթեր 1948 թվականի ապրիլի 24-ի հատուկ խորհրդակցության արձանագրության բնօրինակի էջերից մեկը, որի հիման վրա հայ ազգայնամոլ, և նացիստների հանցակից, առավելապես, որպես «Նժդեհ» հայտնի՝ Գարեգին Տեր-Հարությունյանը 1920-ական թվականների սկզբին հակասովետական գործունեության և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին նացիստական Գերմանիայի հետախուզության հետ համագործակցության համար դատապարտվել է 25 տարվա բանտարկության։ Այդ փաստաթղթում ամենաուշագրավն այն է, որ Նժդեհը ըստ այդ մեղադրանքի կետերի, իրեն մեղավոր է ճանաչել, չնայած մյուս՝ էթնիկ հայ-բոլշևիկների միջև՝ իր քաղաքական ընդիմախոսների զանգվածային գնդակահարումների կազմակերպման և 1921 թվականին գերի կարմիրբանակայիններին ժայռից վայր գցելու կետերով մեղադրանքները նա կտրականապես ժխտել է։ Հատկանշական է նաև այն փաստը, որ ԽՍՀՄ ՊԱՆ-ին առընթեր հատուկ խորհրդակցությունը համաձայնվել է նրա հետ և նրան չի մեղադրել այն հանցագործությունների մեջ, որոնցում նրա մասնակցությունը չի ապացուցվել։ Այսպիսով, նա բանտարկվել է, որպես հակասովետական գաղափարախոս և թշնամու հետ համագործակցող անձ։
Հրապարակված փաստաթղթում ուշադրություն է գրավում նաև այն պարագան, որ դատապարտման մասին որոշում ընդունելու պահին՝ Նժդեհը պահվում էր Հայկական ԽՍՀ ՊԱՆ-ի բանտում, ինչը ըստ ավելի վաղ հայտնի աղբյուրների՝ չի երացել, և նրա նկատմամբ մեղադրական եզրակացությունը կայացվել է ոչ թե Մոսկվայում (Լյուբյանկայում), այլ Երևանում։ Հետևաբար իրեն մեղսագրված արարքներում Նժդեհի մեղավոր լինելը հաստատել են ոչ թե մոսկովյան վերացական, այլ լիովին կոնկրետ երևանցի չեկիստները, որոնց շատ դժվար էր տխրահռչակ «հայատյացության» հողի վրա կասկածել կողմնակալության մեջ։ Նժդեհը չի խորամանկել և չի ժխտել 1921 թվականին հակասովետական ապստամբության ակնհայտ կազմակերպումը և 1940-1944 թվականներին նացիստների հետ համագործակցությունը, որի համար և դատապարտվել է։
ԽՍՀՄ Պետական անվտանգության նախարարին առընթեր 1948 թվականի ապրիլի 24-ի Հատուկ խորհրդակցության արձանագրության մի մասի հրապարակումը դարձել ՝է նացիստ Նժդեհին ցանկացած ձևով և ցանկացած վայրում հերոսականացման նկատմամբ Կրեմլի անհանդուրժողական դիրքորոշման ևս մեկ ապացույցը։ Ռուսաստանի քաղաքական ղեկավարությունը իր այդ քայլով ապացուցել է, որ Կրասնոդարի մարզի Արմավիր քաղաքում թշնամու հետ համագործակցած Նժդեհի հուշատախտակի ապամոնտաժման մասին որոշումը՝ ընդունվել է իշխանության ամենաբարձր մակարդակով, և Կրեմլը պաշտոնական Երևանից ակնկալում է իր տարածքում նմանատիպ գործողությունների իրագործումը։
Մոսկվաից հերթական անգամ բացառապես աներկիմաստ և կտրական ձևով Երևանին հղվել է ոչ թե պարզապես ակնարկ, այլ բացառապես կոնկրետ հղում, կարճ ժամանակահատվածում վերջ տալ նացիզմի հերոսականացման պետական քաղաքականությանը և վերացնել նախկինում դրա իրագործման մասին ցանկացած ակնարկները։
Մեզ մնում է միայն սպասել, թե կհասկանան արդյոք դա Երևանում։
Օլեգ Կուզնեցով
Ռուսաստանցի պատմաբան և իրավագետ։
ARMENIA.AZ
Հիքմեթ Հաջիև. Մենք հիասթափված ենք Միացյալ Նահանգների միակողմանի դիրքորոշումից
29 Մարտի 2024
Պաշտոնական Երևանը կրկին եկել է Մոսկվայի վրա
29 Մարտի 2024
Հիքմեթ Հաջիևը՝ Հայաստանի հետ խաղաղության և Ադրբեջանի մոտեցման մասին
29 Մարտի 2024
Ադրբեջանում խստացվում են պատժամիջոցները ԱԻ-ի պահանջները խախտելու համար
29 Մարտի 2024
Սահիբա Գաֆարովան՝ Ալեն Սիմոնյանի հետ հանդիպման մասին
29 Մարտի 2024
Խանքենդին դեռ մաքրվում է հայկական զենքից. ԹՎԵՐ
29 Մարտի 2024
Հիքմեթ Հաջիև. Մենք հիասթափված ենք Միացյալ Նահանգների միակողմանի դիրքորոշումից
29 Մարտի 2024
Պաշտոնական Երևանը կրկին եկել է Մոսկվայի վրա
29 Մարտի 2024
Ադրբեջանում խստացվում են պատժամիջոցները ԱԻ-ի պահանջները խախտելու համար
29 Մարտի 2024
Հիքմեթ Հաջիևը՝ Հայաստանի հետ խաղաղության և Ադրբեջանի մոտեցման մասին
29 Մարտի 2024
Օտարերկրացիները միլիարդավոր դոլարներ են ներդրել Ադրբեջանի տնտեսության մեջ
29 Մարտի 2024
Սահիբա Գաֆարովան՝ Ալեն Սիմոնյանի հետ հանդիպման մասին
29 Մարտի 2024
Խանքենդին դեռ մաքրվում է հայկական զենքից. ԹՎԵՐ
29 Մարտի 2024
Բլոգեր Աղաջանյանը՝ Հայաստանի զինված ուժերի զորավարժությունների մասին. «Վերջ տվեք այս կրկեսին»
29 Մարտի 2024
Հիքմեթ Հաջիև. Ադրբեջանը շատ գոհ է համաշխարհային կանաչ վերափոխման ոլորտում Չինաստանի առաջնորդությունից
29 Մարտի 2024
Ադրբեջանի և Հայաստանի խորհրդարանների նախագահները կրկին կհանդիպեն մայիսի կեսերին
29 Մարտի 2024
Հիքմեթ Հաջիևը չինական Phoenix հեռուստաալիքի եթերում խոսել է Ադրբեջանի մասին
29 Մարտի 2024
Մեծ վերադարձ. ևս 35 ընտանիք ուղևորվել է Ֆիզուլի
29 Մարտի 2024
Ստորագրվել է «ԻՀԿ-ի երիտասարդական մայրաքաղաք. Շուշա-2024» ծրագրի իրականացման պարտավորությունների արձանագրությունը
29 Մարտի 2024
Թահա Այհան. Շուշան կարևոր է բոլոր թյուրքական պետությունների համար
29 Մարտի 2024
Թուրք և ադրբեջանցի կինոգործիչները համատեղ պատմական ֆիլմ կնկարահանեն
29 Մարտի 2024
Ադրբեջանում արգելվել է հին մեքենաները որպես տաքսի օգտագործել
29 Մարտի 2024
ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին
29 Մարտի 2024
Երևանը չի ճանաչում ոչ մի «Ղարաբաղի վտարանդի իշխանություն» - Փաշինյանի հայտարարությունը
28 Մարտի 2024
Պետական դավաճանության և լրտեսության քանի՞ քրեական գործ է հետաքննել ՊԱԾ-ը
28 Մարտի 2024
Քաղաքագետ Բադալյան.Փաշինյանին Բրյուսել են կանչում, որպեսզի նա ընդունի Բաքվի պայմանները
28 Մարտի 2024
Նոր Կալեդոնիայում բողոքի ցույցեր են անցկացվում ընդդեմ ֆրանսիական նեոգաղութատիրության
28 Մարտի 2024
ԱԿԲ. Ադրբեջանում պահպանվում է վստահությունը մանաթի նկատմամբ
28 Մարտի 2024
Համայնք. Ֆրանսիան ձգտում է իրականացնել իր ստոր աշխարհաքաղաքական պլանները տարածաշրջանում
28 Մարտի 2024
Փաշինյանի զինակից. ռուս սահմանապահները կլքեն նաև Հայաստանի սահմանները
28 Մարտի 2024
Մարիա Զախարովա. Ամբողջ աշխարհի աչքի առաջ Հայաստանը վերածում են Արևմուտքի գործիքի
28 Մարտի 2024
Խանքենդին շարունակում են մաքրել հայկական զենքից. ԹՎԵՐ
28 Մարտի 2024
ՊԱԾ պետ. Ֆրանսիան ծրագրում է Հարավային Կովկասը վերածել մարտի դաշտի
28 Մարտի 2024
Բաքվում տեղի կունենա ականազերծման միջազգային համաժողով
28 Մարտի 2024
Սաբինա Ալիևան հանդիպել է Խանքենդիի հայազգի բնակիչների հետ
28 Մարտի 2024
Ալի Նաղիևը՝ Ղարաբաղյան առաջին պատերազմում անհայտ կորածների ճակատագրի մասին
28 Մարտի 2024
«Հրապարակ». Փաշինյանի կողմնակիցները վախի մեջ են
28 Մարտի 2024
Տոկաև. Միջին միջանցքը ապահովում է Ասիայի և Եվրոպայի միջև մատակարարումների անվտանգությունը
28 Մարտի 2024
ԱԵԳԽ. Եվրախորհրդարանը պետք է վերջ տա Ադրբեջանի նկատմամբ երկակի չափանիշներին
28 Մարտի 2024
Այխան Հաջիզադեն՝ Ռասմուսենի խմբի զեկույցի մասին
28 Մարտի 2024
«Ֆրանսիայի ներկայությունը Հարավային Կովկասում զուտ հետախուզական տվյալների հավաքագրում է». Զախարովա
28 Մարտի 2024
Հիքմեթ Հաջիևը՝ ՆԱՏՕ-ի նախկին գլխավոր քարտուղարի մասին. նա մոռացել է իր զեկույցում նշել վճարված գումարի մասին
28 Մարտի 2024
Մոսկվան Երևանին ու Բաքվին առավելագույն զսպվածության կոչ է անում. Զախարովա
28 Մարտի 2024
Նիկ Մեդիչ. COP29-ը հնարավորություն է արագացնելու կանաչ անցումը ամբողջ աշխարհում
27 Մարտի 2024
Խոջալիում հիմնվում է Շեհիդների ծառուղի
27 Մարտի 2024
Սիմոնյանը Գազախի չորս գյուղերի մասին. Սա Ադրբեջան է
27 Մարտի 2024
Մոդեստ Կոլերով. Հայաստանն այլևս չի հետաքրքրում Ռուսաստանին
27 Մարտի 2024
Իլհամ Ալիևը հաստատել է Հիփոթեքային հիմնադրամի կանոնադրության փոփոխությունները
27 Մարտի 2024
Քանի՞ զբոսաշրջիկներ են ընդունել Ադրբեջանի ազգային զբոսայգիերը տոնական օրերին
27 Մարտի 2024
Այսպես է ՆԳՆ-ն մաքրում Խանքենդին հայկական զենքից
27 Մարտի 2024
Նահատակի հրաժեշտի արարողություն է անցկացվում, ում աճյունը հայտնաբերվել է Խոջալիում
27 Մարտի 2024
Ե՞րբ է սկսվելու Խոջալուի վերաբնակեցման առաջին փուլը
27 Մարտի 2024
Ադրբեջանն ու Մոլդովան ընդլայնում են համագործակցությունը մաքսային ոլորտում
27 Մարտի 2024
Էկվադորի նախագահը շնորհավորել է Իլհամ Ալիևին
27 Մարտի 2024
Ադրբեջանի ՊՆ-ն հայտարարել է քաղաքացիներին գերժամկետ զինծառայության ընդունելու մասին. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
27 Մարտի 2024
Գուբադլիում զինամթերք են գտել
27 Մարտի 2024